Żyjąc w kraju, w którym na remont zabytku należy uzyskać pozwolenie, trudno wyobrazić sobie, że rządzący mogą zdecydować nie tylko o zniszczeniu historycznej budowli, ale o zalaniu całego starożytnego miasta. Taki plan mają władze tureckie względem Hasankeyf, jednego z najstarszych zamieszkanych do tej pory miast na świecie.
Stosunkowo mało znane w porównaniu z innymi atrakcjami Turcji, jest miejscem naznaczonym bogatą historią istniejących na tym terytorium wielu narodów i kultur. Pierwsza osada powstała tu w epoce brązu, przechodząc z czasem przez ręce Asyryjczyków, Rzymian, Bizantyjczyków, Arabów i Turków. Wiele najważniejszych zabytków powstało w czasach, gdy miasto zamieszkiwali syryjscy chrześcijanie. Dziś żyją tu głównie tureccy Kurdowie.
Historyczne miasto wciąż żywe
Chociaż w bezpośrednim sąsiedztwie historycznego Hasankeyf wybudowano nowe miasto, ludzie wciąż mieszkają w domach wykutych w skałach. Skalne budowle stanowią niezwykły widok, przypominając z daleka wielkie mrowisko. Dziś tylko w niektórych oknach można zobaczyć kolorowe tkaniny świadczące o ludzkiej obecności. Tam nadal jest zachowana historyczna ciągłość, to miasto wciąż żyje. W skalnych grotach znajdują się nie tylko mieszkania, wykuto w nich także kościoły i meczety, co więcej, z własnym dostępem do wody.
Zwiedzanie miasta najlepiej zacząć od dołu, wspinając się w górę, by na końcu móc stanąć na skarpie na brzegu rzeki i podziwiać okolicę oraz zatopione w Tygrysie pozostałości po XII-wiecznym moście Eski Köprü, uważanym za najdłuższy most z czasów średniowiecznych, jednej z najbardziej charakterystycznych tutejszych budowli. Z góry można obserwować też górne miasto – cytadelę, w której stacjonowali arabscy i osmańscy żołnierze strzegący mostu. Pochowani zostali na pobliskim, istniejącym do dzisiaj cmentarzu. Zachowały się także pozostałości małego oraz dużego pałacu, obydwu zbudowanych przez dynastię Ajjubidów. Najprawdopodobniej z tego samego okresu pochodzi meczet Ulu, odrestaurowany później w XIV wieku. Nieco młodszy jest meczet El Rizk ze wspaniałym, zachowanym w idealnym stanie, minaretem. Na jego szczyt prowadzą dwa wejścia, niestety, kilka lat temu został zamknięty dla turystów. Sam meczet pozostał po świątyni wzniesionej przez Sulejmana. W jego sąsiedztwie znajduje się kolejny meczet z tego samego okresu, Koc. Do dzisiaj czynny jest meczet Kizlar, w przeszłości pełniący funkcję mauzoleum. Ważną budowlą w Hasankeyf jest grobowiec imama Abdullaha – wnuka Cafer-i Tayyara, wuja Mahometa. Obiekt pochodzi z XIV wieku, odrestaurowany, jak głosi inskrypcja, za czasów Ajjubidów. Bardzo dobrze zachowało się mauzoleum Zeynela Beya, syna władcy miasta, który zginął w bitwie w 1473 roku. Niewielki, okrągły budynek jest wyłożony granatowymi i turkusowymi szkiełkami, tworzącymi wzory widoczne z daleka. Za niewielką opłatę można zwiedzić historyczny dom Ali Aga Kasri, częściowo wykuty w skale. Miasto można zwiedzać samemu lub liczyć na pomoc tutejszych dzieci (oczywiście za drobną opłatą) oraz dobre rady mieszkańców.
Oko w oko z turecką kulturą
Ponieważ Hasankeyf to miasto zamieszkałe, można wciąż poznać życie tutejszych ludzi, napić się lokalnej kawy – słodszej i gęstszej niż tradycyjna turecka. Niespotykaną zaletę mają tutejsze restauracje. Po godzinach zwiedzania miasta w upale, można zjeść obiad przy stoliku stojącym w wodzie. Niektóre restauracje mają specjalne platformy, ale są też takie, z których suchą stopą nie wyjdziemy.
Trudno uwierzyć, że tak unikalne miejsce ma wkrótce zostać po prostu zalane wodą i zostać zamienione w zbiornik, będący częścią wielkiego systemu tam i elektrowni wodnych. Ocaleć mogą tylko ruiny cmentarz i cytadela. Tutejsi Kurdowie uważają, że decyzja ma podłoże polityczne i próbują przeciwko niej protestować. Nie wiadomo, jakie będą losy miasta, władze Turcji wciąż pozostają głuche na wszelkie apele. Żeby zobaczyć Hasankeyf trzeba się zatem pospieszyć.
Podoba Ci się ten artykuł? Podziel się ze znajomymi!
