bastion san remy

Cagliari – podróż przez wieki

Sardynia. Wśród Polaków wciąż mniej popularna niż Sycylia, często nie budzi konkretnych skojarzeń. Jej stolica, Cagliari, również pozostaje dla nas dość tajemnicza, zwłaszcza w porównaniu z innymi włoskimi miastami. A szkoda, bo jest to miejsce o niezwykle bogatej historii, której ślady możemy zobaczyć niemal na każdym kroku.

Początki miasta sięgają czasów fenickich. Przez następne wieki wyspa wiele razy była podbijana: przez Rzymian, Bizantyjczyków oraz liczne plemiona barbarzyńskie. Włączone do Królestwa Sardynii, następnie do Królestwa Włoch, nie wyzbyło się swojej tożsamości ani silnego poczucia odrębności.

Duch starożytnych Włoch

Jednym z najstarszych świadków tutejszej historii jest Tuvixeddu, cmentarz fenicko-punicki. Zmarłych chowano w wyrobiskach skał wapiennych, na głębokości 3-8 metrów. Trudno dokładnie odtworzyć historię nekropolii, ze względu na liczne zniszczenia, jakich dokonano przez nielegalne wykopaliska. Udało się jednak odkryć malowidła pochodzące z IV-III w p.n.e. Szczególnie cennym znaleziskiem jest tu Grobowiec Sida, z przedstawieniem sardyńskiego bóstwa oraz grobowce dawnych elit.

Tuvixeddu
Tuvixeddu, cmentarz fenicko-punicki, foto: Flickr by Cristiano Cani

Najważniejszym zabytkiem Cagliari jest wybudowany na początku naszej ery, częściowo wykuty w skale rzymski amfiteatr. W przeszłości służył jako miejsce walk gladiatorów i dzikich zwierząt. Zachował się podział trybun na trzy warstwy – dla poszczególnych grup społecznych. W starożytności mogło zasiadać tu nawet 10 tysięcy widzów. Dzisiaj odbywają się na nim liczne imprezy plenerowe. Warto zajrzeć także do kompleksu archeologicznego Św. Eulalii, położonego w podziemiach kościoła. Znajduje się tu liczna kolekcja znalezisk z czasów rzymskich oraz punickich. Można też prześledzić, jak zmieniało się życie mieszkańców miasta, od czasów antycznych do współczesnych. Miłośnicy archeologii nie będą zawiedzeni zwiedzaniem Cagliari – sporo tu dostępnych dla turystów miejsc związanych z wykopaliskami, np. Fullonica z I wieku p.n.e., w której oglądać można m.in. piękne mozaiki.

Cagliari
Panorama Cagliari, foto: Flickr by claire rowland

Powrót do średniowiecza

Średniowiecze ma również liczną reprezentację wśród tutejszych zabytków. Jest wśród nich zamek San Michel, który nie zachował się w całości. Do współczesności przetrwały trzy wieże i ściany, a wnętrze wykorzystuje się do organizacji wydarzeń kulturalnych. W obrębie starych murów miasta natkniemy się na obronną Więżę Słonia ukończoną na początku XIV wieku – jej nazwa pochodzi od figury słonia na fasadzie. Wysoka na trzydzieści metrów zapewniała doskonały widok i pozwalała w porę dostrzec potencjalny atak od strony morza. Zbudowana z ciężkich kamiennych bloków, z małymi oknami dla strzelców do dziś robi wrażenie na zwiedzających. W podobnym czasie, bo zaledwie dwa lata wcześniej, powstała też wieża św. Pankracego, chroniąca północną stronę miasta. Obydwie zostały odrestaurowane i są dostępne dla zwiedzających. Kolejnym ważnym zabytkiem Cagliari, który swoje korzenie ma w średniowieczu jest XIII-wieczna katedra Santa Maria di Castello. Nie zachowała się jednak w oryginalnym kształcie, kilkaset lat później została przebudowana w stylu barokowym, co sprawia, że stała się miejscem wyjątkowo interesującym. Za fasadą w stylu romańskim (wybudowaną jednak w dwudziestoleciu międzywojennym) kryją się XVII-wieczne wnętrza oraz barokowe ołtarze. Szczególnie cenne elementy wnętrza to dwie średniowieczne ambony przywiezione na Sardynię z Pizy. Stuletnia fasada kryje też 500-letni kościół św. Remigiusza, w którym trzymane są rzeźby używane w czasie wielkopiątkowych procesji.

Na budowle barokowe możemy się w mieście natknąć dość często: kościół św. Efezjusza, z podziemiami, w których stworzono kaplice upamiętniające tutejszych męczenników, kościół św. Anny, kościół św. Restytuty wraz z kryptą, która spełniała kiedyś rolę świątyni pogańskiej. Wiele tu świątyń, które dziś urzekają barokowym bogactwem na miejscu dawnych, często średniowiecznych. Podobnie jest z Pałacem Królewskim – co prawda funkcję siedziby koronowanych głów spełniał krótko, ale przypomina o czasach, w których Sardynia stanowiła oddzielne od Włoch Królestwo. Przebudowany w stylu klasycystycznym, nie przypomina średniowiecznego pierwowzoru, który powstał w XIV wieku.

bastion san remy
Bastion Saint Remy, foto: pixabay

XIX-wieczne pamiątki

Wiek XIX dał miastu jeden z największych i najbardziej rozpoznawalnych zabytków – bastion Saint Remy. Zbudowany został w miejscu średniowiecznych murów, w stylu klasycystycznym, nie służył jednak celom wojskowym. Znajdowała się tu sala bankietowa, a w czasie wojny szpital. Na zwiedzanie Saint Remy warto poświęcić trochę czasu, by pozwolić sobie poczuć wielkość tego miejsca.

Cagliari to również budowle XX-wieczne, jak Palazzo Zedda Zedda czy Palazzo Vinzeramo. W tym mieście doskonale widać łączność między mieszkańcami z wielu różnych epok – nie tylko przez mieszanie się stylów w architekturze, ale przede wszystkim na wyczuwalnej atmosferze odrębności i regionalnej dumy.

Podoba Ci się ten artykuł? Podziel się ze znajomymi!