Monasterio de Montserrat to, bez cienia wątpliwości, najpiękniej usytuowany klasztor benedyktyński na świecie. Jednak miejsce to jest wyjątkowe nie tylko za sprawą swojego położenia na szczycie masywu skalnego, lecz także za sprawą ogromnego znaczenia religijnego. Na wzgórzu mieści się Sanktuarium Matki Boskiej, będące jednym z najważniejszych obiektów kultu religijnego w Hiszpanii.
Cały kompleks klasztorny jest oddalony zaledwie godzinę drogi od Barcelony, dlatego – planując wizytę w stolicy Katalonii – warto jeden dzień przeznaczyć na odwiedzenie Montserrat.
Cudowna figurka Czarnej Madonny
Historia Monasterio de Montserrat jest nierozerwalnie związana ze świętą figurą Czarnej Madonny, która była i jest przechowywana w tym miejscu.
Czarna Madonna
Według legendy, cudowna figura Matki Boskiej jest dziełem św. Łukasza. Apostoł wyrzeźbił ją w ramach podziękowania dla Katalończyków, którzy po ukrzyżowaniu Jezusa udali się w podróż do Palestyny, po to aby ochraniać przebywająca tam Maryję. Inny z uczniów Chrystusa, św. Piotr, miał przywieźć tę niezwykłą rzeźbę do Hiszpanii i podarować ją miejscowym.
W Montserrat cudowna figura jest przechowywana od 718 roku, kiedy to – w obliczu nadchodzącej inwazji muzułmańskiej – zdecydowano się ukryć ją w niedostępnych górach. Na nic zdała się ta zapobiegliwość, gdyż podczas najazdu nieprzyjaciół rzeźba i tak zaginęła. Została cudownie odnaleziona w jednej z grot masywu skalnego Montserrat. Pod koniec IX wieku w tym miejscu powstała niewielka kaplica, natomiast w X wieku benedyktyni postanowili ją rozbudować i zamienić na swój klasztor.
Wśród miejscowych popularne były opowieści o cudach i uzdrowieniach, jakie dokonywały się za wstawiennictwem Czarnej Madonny. Wieści te szybko rozeszły się po całej Hiszpanii i Europie, a do klasztoru zaczęły przybywać rzesze pątników. Tak pozostało do dnia dzisiejszego – przyjeżdżają tu tłumy pielgrzymów, chcące choć na chwilę uklęknąć u stóp Matki Boskiej i prosić o Jej błogosławieństwo. Często bywają też młode małżeństwa, proszące Czarną Madonnę o pomyślność dla związku. Innymi słowy, Monasterio de Montserrat jest dla Hiszpanów tym, czym dla nas klasztor na Jasnej Górze.
Architektoniczne dzieło światowej klasy
Przy zwiedzaniu kompleksu klasztornego na pierwszy plan wysuwa się monumentalna bazylika z zabytkową fasadą główną w stylu neoplateresco. Ogromne wrażenie robią też bogato zdobione wnętrza świątyni, w których jest ukryta słynna figura Matki Boskiej. To dzieło architektoniczne imponuje ponadto swoimi rozmiarami – nawa główna ma prawie 70 metrów długości i ponad 33 metry wysokości.
W gmachu bazyliki mieści się Muzeum Sztuki, w którym przechowywane są obrazy największych artystów hiszpańskich XX wieku. Odwiedzający mają też okazję podziwiać obrazy francuskich impresjonistów oraz malarzy włoskiego renesansu i baroku. W obszernej kolekcji muzeum znajdują się dzieła unikalne na skalę światową, stąd Montserrat często gości koneserów sztuki.
Niewątpliwą atrakcją jest też możliwość wysłuchania koncertu gregoriańskiego chłopięcego chóru z Eskalonii, jednego z najstarszych i najlepszych chórów chłopięcych w Europie. Dziesięciominutowe koncerty odbywają się w klasztorze codziennie o 12:00. Trzeba dodać, że są to występy na wysokim poziomie muzycznym.
Widoki, której zapierają dech w piersi
Spora jest też grupa turystów, którzy do Montserrat przyjeżdżają dla samych widoków – z pewnością warto. Mont to po hiszpańsku góra, serrat tłumaczy się jako przepiłowany i rzeczywiście określenie to najlepiej oddaje charakter masywu, którego strome zbocza wyglądają jakby zostały pocięte przez piłę. Co ciekawe, Katalonia ma charakter nizinny, dlatego tutejsze masywy skalne są elementem niezwykle wyróżniającym w krajobrazie regionu.
Najwyższy wierzchołek Montserrat osiąga wysokości 1236 m n.p.m., natomiast sam klasztor jest położony na wysokości 720 m n.p.m., a prowadzi do niego stroma, kręta droga. Z terenu klasztoru na samą górę możemy dostać się na kilka sposobów. Jednym z nich jest piesza wędrówka po ciągnącym się w górę, urozmaiconym przyrodniczo i niezwykle malowniczym szlaku. Inną możliwością jest transport kolejką – do wyboru mamy kolejkę linową oraz kolejkę szynową. Funicular de la Santa Cova zawiezie nas do Santa Cova, groty, w której odnalezioną świętą figurę Matki Boskiej, z kolei Funicular de Sant Joan prowadzi do grot pustelników, jednego z najlepszych punktów widokowych na okolicę.
Jednak na tym nie koniec atrakcji – na rozległej grani masywu zostało wytyczonych kilka ścieżek widokowych. Różnią się zarówno poziomem trudności, jak i czasem, który musimy przeznaczyć na ich pokonanie, dzięki czemu każdy może wybrać odpowiadającą mu trasę. Jedno jest pewno – na każdej z nich czekają na nas naprawdę spektakularne widoki!