Mykeny są miastem (ufortyfikowanym kompleksem pałacowym) założonym jeszcze w starożytności na Półwyspie Peloponeskim. W ich murach rozwinęła się wspaniała cywilizacja, która pozostawiła po sobie nieliczne, zachowane do naszych czasów, świadectwa kultury materialnej. Warto na własne oczy zobaczyć dziedzictwo tysięcy lat.
Najstarsza cywilizacja
Mykeny dla zwiedzających odkrył w 1874 roku Heinrich Schliemann. To ten sam człowiek, który odnalazł ruiny starożytnej Troi. Dokonał tego na podstawie opisów pozostawionych przez Homera w „Iliadzie”. Okazało się, że wydarzenia przekazywane przez tego greckiego pieśniarza nie były tylko literacką fikcją, a stoi za nimi potężna kultura, najstarsza greckojęzyczna. Odkrycie jest tym bardziej sensacyjne, że budowle były przykryte jedynie niewielką warstwą osadów. Nikt jednak nie przypuszczał, że kryją tak wielkie bogactwa. O potędze dawnych Myken świadczą ich zabudowania. Miasto położone było na zboczu wzgórza (278 metrów n.p.m.), otaczał je mur cyklopi o długości bliskiej 900 metrów, zbudowany z potężnych bloków wapiennych. Oczywiście, w jego obrębie mogli mieszkać tylko najmożniejsi, reszta zasiedlała tereny wokół. Górowanie Myken nad rozległą równiną pozwalało na swobodne kontrolowanie tych ziem.
Głównym wejściem na teren pałacowy była Brama Lwic, z reliefem przedstawiającym te zwierzęta. Prowadziła od niej droga do pałacu, który był położony w najwyższym punkcie akropolu. Budynek składał się z wielu pomieszczeń, między innymi sali tronowej, apartamentów królewskich oraz całego zaplecza gospodarczego. Do kompleksu pałacowego przynależały również grobowce królewskie – szybowe i 9 kopułowych. Najsłynniejszym z nich jest Tolos Atreusza, zwany powszechnie grobowcem Agamemnona. Budowla ma 12,5 metra wysokości. Za datę jego budowy uznaje się okolice roku 1330 p.n.e. Ponieważ powstał on na sto lat przed panowaniem tego władcy, naukowcy nie łączą go z nim. Do wnętrza prowadzi dromos, czyli korytarz wycięty w skale na świeżym powietrzu o długości 36 metrów.
Złota maska
Oprócz ciała wewnątrz grobu odnaleziono pożywienie i przedmioty codziennego użytku potrzebne w czasie podróży w zaświaty. W pierwszy okręgu grobów królewskich odnaleziona została złota maska, prawdopodobnie również mylnie przypisywana Agamemnonowi. Obecnie można ją zobaczyć w Muzeum Archeologicznym w Atenach.
Poza obrębem murów cyklopich znajdują się resztki dolnego miasta, niegdyś zamieszkiwanego przez rzemieślników i kupców. Odkryto tam charakterystyczne wyposażenie wnętrz, objawiające profesję mieszkańców. Znaleziono również tabliczki z zapisem pisma linearnego B, najprawdopodobniej greki przedklasycznej. Zarysy dawnych zabudowań mykeńskich nawet współcześnie robią olbrzymie wrażenie. W starożytności świadczyły one o majestacie tego miasta-państwa.
Mityczne Mykeny
Jan Parandowski opisywał Mykeny jako miejsce ponure, położone wśród rdzawych wzniesień. Jego władcy słynęli z okrucieństwa i waleczności, ale także umiłowania do złota (stąd być może złote znaleziska wśród ruin o łącznej wadze 14 kilogramów). Twierdza mogła przetrwać długi czas oblegania, dzięki cysternie gwarantującej dostęp do wody. Królowie Myken pochodzili od Atreusza. Za sprawą zbrodni, której się dopuścił – podania w czasie uczty potraw przygotowanych z ciał swoich bratanków – cały ród został przeklęty przez bogów. Jego dwoma synami byli Agamemnon i Menelaos. Ten drugi poślubił piękną Helenę, która była zarzewiem wojny trojańskiej. Po powrocie z wojny, Agamemnon został zamordowany w kąpieli przez wiarołomną żonę Klitajmestrę. Klątwę bogowie zdjęli dopiero wobec syna Agamemnona – Orestesa. W tym celu uprzedni matkobójca musiał udać się do Delf.
Dzisiejsze Mykeny
Mykeny są obecnie bardzo popularnym celem wycieczek przy okazji pobytu na półwyspie Peloponez. Same ruiny narażone są na duże nasłonecznienie, dlatego zwiedzanie warto rozpocząć rano, by uniknąć dużego upału. Teren wykopalisk jest rozległy, położony na zboczu niewysokiego wzgórza. Wszystkie zabytki są dobrze opisane przy pomocy tablic w kilku językach. Oprócz samych starożytności, zwiedzić warto muzeum, w którym zgromadzono bogate zbioru przedmiotów codziennego użytku znalezionych wśród kamiennych bloków. Przypominają one, że Mykeny oprócz bycia potężną twierdzą, były również miejscem zwyczajnego życia. Obok zabytków znajduje się duży parking, jednak w sezonie jest on w całości wypełniony autokarami z turystami z całego świata.
Dzisiejsza wieś Mykeny jest bardzo niewielka i istnieje w zasadzie tylko dzięki turystyce. Składa się z kilku tawern i sklepów z pamiątkami, gdzie zaopatrzyć się można w ręcznie robioną i stylizowaną na dawną ceramikę. Ceny tutaj są jednak wyższe, niż w okolicznych miejscowościach.
Podoba Ci się ten artykuł? Podziel się ze znajomymi!
