Heraklion, znany także jako Iraklion, to miasto na północnym wybrzeżu Krety, położone w odległości 6 kilometrów od Knossos oraz stolica całej wyspy. Liczba mieszkańców oscyluje wokół 140 tysięcy. I pewnie byłoby to typowe średniej wielkości miasto europejskie, żyjące swoimi lokalnymi problemami, gdyby nie historia sięgająca siódmego tysiąclecia przed naszą erą. A to już czyni Heraklion całkowicie wyjątkowym.
Sama historia Heraklionu jest bardzo ciekawa, o czym można się przekonać zwiedzając liczne muzea miejskie.
Krótka historia
Przypuszcza się, że już w 2000 r. p.n.e. został założony tu port, dzięki któremu towary dostarczane były do pałacu w Knossos. Nie ma na to jednak żadnych dobitnych dowodów. Faktem jest, że po upadku Knossos około 1400 roku p.n.e., cała Kreta przeszła pod wpływy kontynentalnej kultury mykeńskiej. Heraklion w swojej obecnej formie został założony w 824 roku przez Saracenów. W tym czasie nosił nazwę Chandak. Port służył wówczas piratom do organizacji grabieżczych wypraw na statki przepływające w okolicach wyspy, co nie przysporzyło miastu przyjaciół.
W 961 roku Heraklion podbiło Cesarstwo Bizantyjskie. Od tej pory rozpoczął się okres rozkwitu miasta. Trwało to aż do XIII wieku, kiedy dzięki intratnej transakcji handlowej przejęli je Wenecjanie, urządzając tu sobie wygodny port handlowy. Wówczas miasto zyskało sporo obiektów o znaczeniu militarnym, takich jak potężne mury obronne czy położoną w porcie fortecę Koules. Po okresie brzemiennego w skutki panowania Imperium Osmańskiego, w 1913 roku Heraklion został włączony w obręb niepodległej już wówczas Grecji. Niestety, wiele najstarszych budynków uległo zniszczeniu, nie tylko z powodu nawiedzających region trzęsień ziemi, ale także w wyniku bombardowań podczas II wojny światowej.
Muzeum Archeologiczne w Heraklionie
To z pewnością największy i niewątpliwie konieczny do odwiedzenia obiekt w mieście. Znajduje się tutaj bogaty zbiór przedmiotów odkrytych przez archeologów na całej Krecie. Całość składa się z przeszło dwudziestu sal, spośród których w każdej można podziwiać pamiątki pochodzące z różnych okresów historycznych, od neolitu do czasów rzymskich. W skład zbiorów wchodzi biżuteria, przedmioty codziennego użytku, narzędzia, rzeźby oraz przykłady sztuki funeralnej. Przechowywane są tutaj najsłynniejsze dowody niezwykle rozwiniętego kunsztu artystów z czasów przed Chrystusem, na przykład dysk z Fajstos, figurka bogini z wężami, podwójne topory, rytony o niezwykłej klasie czy też wisiorek z pszczołami pochodzący z terenu pałacu w Malia. Wszystko to sprawia, że Muzeum Archeologiczne w Heraklionie ma nie tylko niezwykłe znaczenie dla Grecji, ale także dla całej Europy, a może nawet świata. Nic dziwnego, że podjęto specjalne środki ostrożności, by zbiory nie uległy uszkodzeniu. Obecny budynek został wybudowany pomiędzy rokiem 1937 a 1940. Zajął miejsce zrujnowanego przez trzęsienie ziemi klasztoru św. Franciszka. Jest to teren o znacznej aktywności sejsmicznej. Przy budowie muzeum zastosowano nowoczesną technologię antywstrząsową.
W sezonie muzeum jest czynne w godzinach pomiędzy 8:00 a 19:30 (od wtorku do piątku), natomiast w poniedziałki między 13:00 a 19:30. W weekendy jest nieczynne.
Muzeum Ikon
Muzeum Ikon w Heraklionie znajduje się w budynku dawnej bazyliki z XVI wieku Agia Ekaterinis. Można w nim zobaczyć naprawdę imponującą kolekcję ikon autorstwa Michaila Damaskinosa, który był nie tylko nauczycielem, ale także mistrzem dla słynnego El Greco.
Wykopaliska w Knossos
Warto wspomnieć, że ze stolicy Krety można udać się bezpośrednim miejskim autobusem na teren wykopalisk w Knossos. A to już jest spotkanie z prawdziwą i nadal żywą historią starożytną. Sam Heraklion słynie z bogactwa przepięknych kościołów. Z pewnością warto odwiedzić to czwarte pod względem wielkości miasto w Grecji, zwłaszcza że międzynarodowe lotnisko znajduje się zaledwie pięć kilometrów od jego ścisłego centrum, co jest sporym ułatwieniem.
Muzeum Historyczne i Etnograficzne
To muzeum prezentuje całość historii Krety, od czasów wczesnego chrześcijaństwa, aż do współczesności. Zajmuje dwa budynki. Jeden neoklasycystyczny pochodzący z 1903 roku, posiada dwa piętra, drugi jest stricte współczesny. Z zamierzenia muzeum miało prezentować wyniki badań etnograficznych i historię tych ziem. Z czasem jednak zbiory rozrosły się na tyle, że muzeum zostało także placówką badawczą, której celem jest edukacja w zakresie propagowania dziejów Krety do czasów najnowszych. Istotny element stanowi dostarczanie wiedzy dotyczącej lokalnej sztuki. Do jednego z najcenniejszych obiektów, należących do Muzeum Historycznego w Heraklionie, zalicza się obraz El Greco pod tytułem „Góra Synaj”. Malarz urodził się właśnie w tym greckim mieście. Przy muzeum stoi malownicza Fontanna Idomenea.
Jest ono otwarte od poniedziałku do soboty, a bilet wstępu kosztuje odpowiednio 5 euro (normalny) i 3 euro (ulgowy).